Verhelst, Geert – Groot Handboek Geneeskrachtige Planten
Uitgeverij: Mannavita bvba
ISBN 90 807784 2 7
“Welk Nederlandstalig boek over kruiden is volgens jou een echte aanrader?”
Die vraag werd mij de afgelopen jaren heel erg vaak gesteld, en tot heel recent moest ik het antwoord daarop schuldig blijven. Er zijn weliswaar massa’s boeken over kruiden te vinden, en een aantal daarvan zijn inhoudelijk zeker niet slecht, maar als het gaat om het medicinale gebruik van planten was er geen enkel boek dat als naslagwerk, als ‘handboek’ bruikbaar was.
Maar dat is nu dus veranderd!
In oktober 2004 is bij Mannavita het ‘Groot Handboek Geneeskrachtige Planten’ verschenen.
De auteur van het boek, Dr Geert Verhelst, die kan bogen op een jarenlange ervaring in de materie, is er in geslaagd een erg veelomvattend, en toch overzichtelijk naslagwerk te schrijven dat een bijzonder goed overzicht biedt van het wezen van de fytotherapie.
Overzicht
In veel boeken over kruiden vind je beschrijvingen van een (groot) aantal kruiden, met hun botanische kenmerken en hun medicinaal gebruik, in een aantal gevallen vooraf gegaan door hoofdstukken over het kweken en oogsten van kruiden, en eventueel een stukje over basisbereidingen met kruiden. Wat meestal ontbreekt is een grondige theoretische fundering.
Geert Verhelst maakt deze fout heel duidelijk niet…
Na een korte inleiding worden de verschillende inhoudstoffen van kruiden uitgebreid beschreven, en een goede kennis van dit hoofdstuk helpt al heel vaak om de werking van een kruid vanuit zijn inhoudstoffen te begrijpen. Nergens eerder vond ik een zo grondige beschrijving van de inhoudstoffen, en alleen al dit hoofdstuk maakt voor mij het boek meer dan de moeite waard.
Het hoofdstuk ‘De fysiologische werking van kruiden’ omvat eigenlijk een lijst van talloze in de fytotherapie (maar ten dele ook in de reguliere geneeskunde) gebruikte termen die verwijzen naar de werking van een kruid. Gelijksoortige overzichten vind je wel in meer kruidenboeken, maar opnieuw stond ik verbaasd over de volledigheid van de lijst.
Na een hoofdstuk over “Verwerkingsvormen en Aanwendingen” vind je tenslotte het mooiste en boeiendste deel van het boek, de monografieën.
Opnieuw blinkt de auteur hier uit in volledigheid. Niet alleen worden er ruim honderdzestig kruiden beschreven die in de Westerse kruidengeneeskunde gebruikt worden, ook de afzonderlijke monografieën zijn uiterst volledig.
Ter illustratie geef ik de titels van de paragrafen zoals die bij de meeste kruiden voorkomen:
Namen, synoniemen en etymologie
Familie
Herkomst, vindplaats, beschrijving
Geschiedenis, traditioneel gebruik
Gebruikte delen
Belangrijkste inhoudstoffen
Orale inname
Eigenschappen
Indicaties
Uitwendige toepassing
Eigenschappen
Indicaties
Verwerkingsvormen en doses
Combinaties met andere kruiden
Cosmetisch gebruik
Culinair gebruik
Economisch belang
Waarschuwingen, nevenwerkingen, toxiciteit
Contra-indicaties
Interacties met geneesmiddelen, planten en stoffen
Zelf ben ik erg blij met de nadruk die gelegd wordt (o.a. door de lay-out die de drie laatstgenoemde paragrafen enige nadruk geeft) op het veilig omgaan met kruiden, niet omdat ik kruiden ‘gevaarlijk’ vind, maar omdat hiermee extra belicht wordt dat kruiden erg krachtige middelen kunnen zijn, waarmee je op een verstandige manier dient om te gaan. ‘Natuurlijk’ betekent niet ‘onschuldig’, en dat weet de auteur duidelijk zeer goed.
Conclusie
Het Groot Handboek Geneeskrachtige Kruiden is een boek waar ik, en met mij heel veel anderen, heel lang op gewacht heb.
Kruidengeneeskunde krijgt in dit boek de plaats die het verdient, en het boek verdient dan ook een erg prominente plek op de boekenplank van iedereen die zich terdege in kruiden wil verdiepen.
Gegevens
Titel: Groot handboek Geneeskrachtige Planten
Auteur: Dr. Geert Verhelst
Uitgeverij: Mannavita bvba
ISBN 90 807784 2 7
Kosten Eur 139,00 (incl. verzendkst)
Bestellen in België: via de natuurwinkel
Bestellen in Nederland: via CHI International, Koele mei te Breda (tel +31 (0)765 719 199)